woensdag 27 maart 2013

Herinnering: vanavond première In Croce in Heerlen

 
Roswitha Bergmann
 
De Sint Josefskerk in Passart/De Dem (Heerlen): een bijzonder locatie voor een gezongen monoloog over de verwarring en de verslagenheid die iemand ten deel valt wanneer een naaste - je kind bijvoorbeeld - een drastische wending aan zijn/haar leven geeft door het op te offeren aan een hoger doel.  Het Mondriaan Strijkkwartet begeleidt Roswitha Bergmann in deze voorstelling die is opgebouwd rond een van de krachtigste iconen en pr-instrumenten van de Rooms Katholieke Kerk: de pièta. In In Croce ontmoeten we echter geen berustende, lijdende moeder die haar overleden kind in de armen houdt, maar een vrouw die wanhopig zoekt naar de puzzelstukjes die haar misschien kunnen doen begrijpen waarom zij haar zoon moest verliezen aan iets waarvan zij dacht dat het louter Goedheid was.
 
 
De muziek in In Croce is onder andere van Hendrik Andriessen, Francis Poulenc, Henri Duparc en Alfred Schnittke. Verder zijn er Arabische en Amerikaanse traditionals verwerkt in het stuk. Eindregie is in handen van Sjaron Minailo. Muziekbewerking: Bob Zimmerman; Licht en decor: André Pronk; decor: Han Rameckers; Kostuum: Carly Everaert.; producent: stichting Wolf. Voor wie gaat: De bussen vertrekken om 19.30 uur van het burgemeester van Grunsvenplein. Vrijdag en zaterdag zijn er herkansingen. Reserveren kan via: www.parkstadlimburgtheaters.nl of 045-5716607. 
 
 

maandag 25 maart 2013

Noordercompagnie in Museum Dr8888


Jaap Maarleveld en Manon Alving

Zondag 24 maart 2013 was de opening van de expositie over de illustere voorganger van het NNT, de Noordercompagnie. Jaap Maarleveld (88 jaar jong, samen met Manon Alving vroeger artistiek leider en acteur) en Joop Wittermans zetten de plechtigheid prettig op zijn kop. Groeten volgden uit Los Angeles: van Rutger Hauer.


Gelijk met de tentoonstelling verschijnt een speciale editie van het cultureel maandblad de Moanne. De special over de Noordercompagnie belicht dit bijzondere theatergezelschap, dat speelde in biljartzalen, buurthuizen en schouwburgen. Het was juist het aspect van het toneel naar de mensen brengen dat in de jaren zestig Rutger Hauer - toen al een beroemd Floris - deed beslissen uit verschillende aanbiedingen de Noordercompagnie als werkplek te kiezen. De interviews in de Moanne zijn door Marita de Jong.
Manon Alving in Traan

Bij Groningers aan tafel


Afgelopen zaterdagmiddag de presentatie van Bij Groningers aan tafel.

Auteur: Harrie Niehof; foto's: Jan Bouwman.
Plaats: de Brasserie van het Paleis aan het Boterdiep, Groningen.

Bomvol. Te weinig boeken, helaas. De 60 exemplaren die de uitgever had meegenomen waren binnen vijf seconden uit zijn handen gegrist.

 
Harrie Niehof tijdens de presentatie van
Bij Groningers aan tafel

Harrie Niehof merkte terecht bij de presentatie op: het is moeilijk dat Jan er niet bij is. Maar Jan hield van dit soort gelegenheden. Hij zou zeker niet gewild hebben, dat we een potje waren zitten miepen. Helaas, ik kon het niet laten. Het potje zitten miepen. 
Daarbij: geen boekje kunnen kopen. Maar... het ligt vanaf vandaag in de winkel. Prijs: slechts € 7,50. Kopen. Een juweeltje van gewone Grunnegers, geportretteerd aan tafel, met  allen hun eigen unieke verhaal.  

 

vrijdag 22 maart 2013

Nina Slagter nieuw zakelijk leider ROODPALEIS

Rome een nieuwe paus? ROODPALEIS een nieuwe zakelijk leider! Op een versneeuwde late maartochtend in het jaar 2013 stond Nina op de stoep. Welkom!


Betsy Torenbos en Nina Slagter
Eexterkoele, maart 2013

maandag 18 maart 2013

Bij het graf van Zjoekovskij


Het graf van Vasili Andrejevitsj Zjoekovksij (1783-1852)
op het Alexander Nevskij kerkhof in Sint Petersburg
Ooit, lang geleden, ging ik promoveren op de raznotsjintsi - burgers (geen adel dus) die zich in het tsaristische Rusland onder moeilijke omstandigheden wisten op te werken tot hogere functies in de staatsambtenarij, de wetenschap of handel. Anders gezegd: ik ging bewijzen dat er in Rusland wel degelijk een middenklasse was ontstaan in de negentiende eeuw. De poetsj van het Lenin-geboefte heeft daar in 1917 met harde hand een eind aan gemaakt. Tot in het jaar 1985, waarin Gorbatchev secretaris-generaal van de communistische partij van de Sovjet Unie werd, heeft die machtsgreep meer dan 30 miljoen mensen het leven gekost. 

Zjoekovksij in 1815
Mijn onderzoek naar die raznotsjintsi begon echter - het kon niet anders - bij de adel. En wel bij een groep literatoren die zich inzetten voor een betere smaak in de Russische literatuur: de Arzamas-gemeenschap van onbeduidende luiden. Nou moet je dat laatste met een dikke klomp zout nemen. De leden van de Arzamas waren van hoge adel. Dus verre van onbeduidend. De meesten waren daarentegen wel jong, dus anti-establishment. Onder hen bevonden zich grote dichters, Poejskin voorop. Maar Baratynskij, Vjazemskij en vooral ook Zjoekovskij mochten er zijn.
 
Lied (laatste strofe)
Waarom toch tracht de ziel te reiken
naar het land van dagen van weleer?
't Zal onbevolkt, verlaten blijken,
't ziet wat voorbij is nimmer weer.
Één enkeling slechts zal daar wonen,
getuige van de oude tijd;
Hij ligt tezaam met al het schone
in 't graf van de vergetelheid.
vertaling Marja Wiebes en Margriet Berg  

Heerlijk die melancholische poëzie, waarin dood en berusting in het verstrijken van de tijd een dergelijk prominente rol spelen. Onze eigen grote vaderlandse dichter, Jean Pierre Rawie, zal hem veel gelezen hebben.

Zjoekovskij schreef elegante, treurige poëzie, hij was jarenlang de drijvende kracht achter de Arzamasgemeenschap. Maar vooral was hij een man die getuigde van grote maatschappelijke betrokkenheid. Hij was bijvoorbeeld de mentor van tsaar Alexander II, op wie hij grote invloed uitoefende. Alexander II, de enige tsaar die echt iets fundamenteels heeft veranderd: hij heeft de lijfeingeschap afgeschaft. 
Op Zjoekovskij kon je altijd rekenen. Hoe vaak is hij niet voor Poesjkin, Herzen en Lermontov in de bres moeten springen. Op het Nevskij kerkhof is zijn graf het simpelst. Het ligt in hetzelfde rijtje van dat van Dostojevskij, maar heeft geen behoefte daarmee te wedijveren. Mij raakte het graf des te meer. Misschien omdat er van dat promoveren nooit iets gekomen is. Ik werd eenvoudigeweg na de val van de muur rechts en links ingehaald door de geschiedenis. 
Grappig was overigens dat ik diezelfde avond op de Nevskij-prospekt langs het literair café liep en dacht: 'Maar wie zit daar?' Voor het eerst kon ik duidelijk  zien, dat Ruslands grootste dichter een halve neger was.
   

zaterdag 2 maart 2013

In Croce Op Cultura Nova in Heerlen

Samuel Aranda - Yemen  
World Press Photo 2011

Op 15 oktober 2011 maakte Samuel Aranda deze foto tijdens de protesten in Yemen tegen het bewind van president Ali Abdullah Saleh. We zien we een gesluierde vrouw met in haar armen een gewond familielid, onbedoeld een iconisch beeld uit de Westerse beschaving: de Pietá.
Deze foto vormde de aanleiding voor de muziektheatervoorstelling In Croce van Roswitha Bergmann. In Croce gaat in première op woensdag 27 maart tijdens de de Paaseditie van het Cultura Nova-festival. Plaats van handeling: de Sint Jozefskerk in Heerlen Passart.
 
Roswitha Bergmann over de voorstelling:
 
'De meest voorkomende vorm van de Pietá is een afbeelding van Maria met het lichaam van de dode Christus in haar armen of op haar schoot. Achter de grootste daden van Christus, achter zijn opoffering voor het heil der Mensheid gaat heel herkenbaar verdriet schuil van een moeder die haar zoon verloren heeft.
 
In de Pietá zie je zelden of nooit een Maria die zich vol woede tot God richt of een moeder, wier verdriet omslaat in boosheid op haar zoon. Hooguit plengt ze een kuise traan, haar dode zoon in haar armen, haar ogen neergeslagen. Zonder verzet, alleen maar berusting.
 
De Piéta is eeuwenlang een van de krachtigste Public Relations Tools  van de katholieke kerk geweest. Wanneer zelfs Maria de martelingen en het lijden van haar zoon kan aanschouwen en ondersteunen ten behoeve van de goedheid en waarheid van het geloof, hoe kan een gewone sterveling dan ooit aan de goedheid van het geloof twijfelen. Zelfs tijdens de meest vreselijke wandaden in de lange geschiedenis van de kerk werd de Pietá altijd als voorbeeld gebruikt van de noodzaak van opofferingsgezindheid.'
 
 
Hendrik Andriessen
 
In Croce is een muziektheatervoorstelling waarin de martelaarmoeder centraal staat, buiten het publieke domein. Zij mag schreeuwen en schelden op de God die haar zoon wist te paaien, op haar zoon die zo stom was om de dood te verkiezen boven het leven, en op de geestelijken die haar het belangrijkste in haar leven hebben afgenomen door middel van leugens en bedrog.
 
Miroir des Peine van de Nederlandse componist Hendrik Andriessen staat in de voorstelling centraal. Het werk is een contemplatie van Maria op het lijden van Christus. Tussen de regels door laat zij ons weten hoe vreselijk zij het vindt dat haar zoon tot inkeer komt en Messias wordt. Dat hij opeens én van iedereen is én bereidt is voor iedereen te sterven. 
 
Roswitha Bergmann werkt in In Croce samen met regisseur Sharon Minailo met wie zij ook Erwartung en Elektra heeft gemaakt.
 
 
Verder werken mee het Mondriaan 4-tet. Decor: Han Rameckers; licht en decor André Pronk, kostuum: Carly Everaert; muziekbewerking: Bob Zimmermann.
 
In Croce: weer een bijzondere productie van Stichting Wolf.